Από μικρό παιδί δεν τα πήγαινα καλά με την υπομονή και την αβεβαιότητα. Επιδίωκα πάντα να έχω μια άμεση λύση σ΄ ό,τι μ΄ απασχολούσε και δεν άντεχα με τίποτα το συναίσθημα της αναμονής, που είναι συχνά αναπόφευκτη σε περιόδους αλλαγών.
Ωστόσο, ποιος μπορεί να αποφύγει το μάθημα της υπομονής στο σχολείο της ζωής? Η τρέχουσα συγκυρία είναι για πολλούς από μας μια απίστευτη «ευκαιρία» για να μάθουμε να ζούμε με τη ρευστότητα της αλλαγής, με το διφορούμενο και το αβέβαιο. Να μπορούμε, ακόμα και μέσα στην καταιγίδα, να διατηρούμε την ηρεμία μας ώστε να συνεχίσουμε να ζούμε, να φροντίζουμε τις οικογένειές μας, να κρατάμε ανοιχτά τα μάτια του μυαλού και της καρδιάς μας. Και ενώ λαχταράμε τις απαντήσεις σε ό,τι μας απασχολεί, να είμαστε σε θέση να περιμένουμε, να αναπτυσσόμαστε και να ωριμάζουμε παρέα με τις ακόμα αναπάντητες ερωτήσεις μας.
Το ποίημα του μεγάλου Ράϊνερ Μαρία Ρίλκε (σε δική μου «ερασιτεχνική» μετάφραση) περιγράφει με μεγαλειώδη τρόπο τη δυναμική της αβεβαιότητας:
Δείξε υπομονή με ό,τι άλυτο
κι αν υπάρχει στην καρδιά σου.
Προσπάθησε ν ΄ αγαπήσεις τις ίδιες τις ερωτήσεις, σαν
να ήταν κλειδωμένα δωμάτια ή βιβλία γραμμένα σε μια ξένη γλώσσα.
Μην ψάχνεις για απαντήσεις
που δεν μπορούν να σου δοθούν τώρα,
γιατί δεν θα ήσουν έτοιμος να ζήσεις μ΄ αυτές.
Το ζητούμενο είναι να βιώνεις το καθετί.
Βίωσε τις ερωτήσεις τώρα. Ισως έτσι, κάποια στιγμή, κάπου στο μέλλον, σταδιακά χωρίς καλά καλά να το προσέξεις, να ζήσεις το δικό σου δρόμο προς την απάντηση.