Ενα από τα συχνότερα λάθη που κάνουμε ως ενήλικες είναι να νομίζουμε ότι τα παιδιά δεν νιώθουν τα ίδια συναισθήματα με μας, επειδή είναι μικρά και δεν έχουν ακόμη αρκετές γνώσεις και εμπειρίες. Στην πραγματικότητα νιώθουν ό,τι κι εμείς, μόνο που είναι ακόμα πιο ευάλωτα και τρυφερά! Ο,τι πληγώνει, ταπεινώνει ή χαροποιεί έναν ενήλικα, το ίδιο – και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό – πληγώνει, ταπεινώνει ή χαροποιεί κι ένα παιδί.Δεν ξέρω για σας, αλλά εμένα αυτή η προφανής διαπίστωση με τάραξε και έφερε στη μνήμη μου αρκετά περιστατικά από την παιδική ηλικία, φαινομενικά ασήμαντα στα μάτια ενός ενήλικα, όπου ένιωσα αμηχανία, ντροπή ή ταπείνωση εξαιτίας ενός σχολίου, μιας υπόδειξης ή μιας συμπεριφοράς ενός μεγάλου. Είμαι δε σίγουρη ότι «ο μεγάλος» στα περιστατικά αυτά ούτε καν διανοήθηκε εκείνη τη στιγμή ότι μπορεί να πλήγωνε ένα παιδί. Απεναντίας ίσως πίστευε ότι ενεργούσε «για το καλό του».
Γι΄αυτό μου φάνηκε σχεδόν επαναστατική η προσέγγιση της Αμερικανίδας αρθρογράφου Erma Bombeck, η οποία προτείνει να συμπεριφερόμαστε στους φίλους μας και στα παιδιά μας με τον ίδιο τρόπο («Treat friends, kids the same») !
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μιλάμε στα παιδιά μας ως εξής:
- Σταμάτα την κλάψα, είμαι κουρασμένη
- Κλείσε την πόρτα, σε βάρκα γεννήθηκες?
- Σε πέντε λεπτά φεύγω, όποιος δεν είναι έτοιμος θα μείνει εδώ
- Κράτα ίσια την πλάτη σου αλλιώς θα γίνεις καμπούρα
Θα μιλούσαμε ποτέ στους φίλους μας έτσι? Οχι, θα ήταν σαν να τους υποτιμούσαμε. Τα πιο πολλά απ΄ τα λόγια αυτά οι γονείς τα ξεστομίζουμε «αυτόματα» στα παιδιά, χωρίς να συνειδητοποιούμε ότι ίσως υποσκάπτουμε τον αυτοσεβασμό τους. Ξεχνάμε μέσα στη δίνη της καθημερινότητας ότι διδάσκουμε στα παιδιά το σεβασμό και την αξιοπρέπεια μέσα από τον τρόπο που τους συμπεριφερόμαστε εμείς οι ίδιοι.
Είτε μας αρέσει είτε όχι, τα παιδιά μαθαίνουν βλέποντας τους γονείς τους να λειτουργούν και να δρουν στην καθημερινή τους ζωή. Είτε μας αρέσει είτε όχι, δεν είμαστε τα αφεντικά τους, είμαστε οι «οδηγοί» τους. Και θέλουμε να μας ακολουθούν γιατί μας αγαπούν και μας σέβονται, όχι γιατί μας φοβούνται. Αυτή κι αν είναι μεγάλη πρόκληση για κάθε γονιό!
Σχετικός σύνδεσμος: http://en.wikipedia.org/wiki/Erma_Bombeck
Μερικές φορές, όταν είμαι πολύ κουρασμένη και δεν αντέχω άλλο, φωνάζω για να πιούν γάλα, να κοιμηθούν, να κάνουν μπάνιο και μετά σκέφτομαι πως δεν έχω δικαίωμα να φωνάζω έτσι…. Η αλήθεια είναι όμως πως αυτό το «σε πέντε λεπτά θα φύγω και όποιος δεν είναι έτοιμος θα μείνει εδώ» σε πολύ ήρεμο τόνο και χωρίς ουρλιαχτά….. ντρέπομαι που το ομολογώ αλλιά «πιάνει» …….. Παράλληλα, πιστεύω πως ένα παιδί δεν έχει μόνο δικαιώματα. Εχει και αυτό την υποχρέωση να σέβεται και να μην κάνει οτι θέλει. Για να μην παρεξηγηθώ, δεν υποστηρίζω την βία και την τιμωρία σε καμία περίπτωση. Απλά μαθαίνεις στο παιδί τον σεβασμό για τους γύρω του…. Δεν μπορεί ένα παιδί να καθορίζει ολες τις κινήσεις μιας οικογένειας γιατί έτσι θέλει.
Αχ…Κι εγώ «αξιοποιώ» τα τελεσίγραφα του τύπου «σε 5 λεπτά φεύγω…» και όχι πάντα σε ήρεμο τόνο και μετά με ζώνουν οι ενοχές. Συμφωνώ σε όλα μαζί σου γιατί το real life είναι ισοπεδωτικό για τους γονείς. Ωστόσο προσπαθώ και εύχομαι κάποια στιγμή να καταφέρω να κατακτήσω μια ισορροπία όπου οι ανάγκες των παιδιών και των γονιών θα εξυπηρετούνται αρμονικά. Ουτοπία? Ισως. Είναι σημαντικό όμως να υπάρχει ένας προσανατολισμός προς αυτή την κατεύθυνση. Ευχαριστώ για το σχόλιό σου.
Για ακόμα μία φορά επιβεβαιώνω πόσο δύσκολο είναι να καταφέρει ένας γονιός, ένας ευαισθητοποιημένος γονιός, να επιτελέσει το ρόλο του: οδηγός!
Για ακόμα μία μέρα θα χαθώ στην αυτοκριτική μου και μέσα σε όλα θα αναζητήσω την υπομονή, τη γαλήνη, την ευτυχία που θα με βοηθήσουν να γίνω καλύτερος γονιός, καλύτερος άνθρωπος. Γιατί, αυτό είναι που συμβαίνει στην πραγματικότητα: μεταμορφωνόμαστε σε κάτι άλλο, σε κάτι ολοκληρωμένο. Αχ, μακάρι να προλάβω πριν μεγαλώσουν αρκετά τα παιδιά μου! Μακάρι να προλάβω πως πραγματικά θα μπορούσα να είμαι !
Tην ίδια ακριβώς ευχή έχω κάνει κι εγώ πολλές φορές. Μακάρι να προλάβουμε να «ξεδιπλώσουμε» το δυναμικό μας και (συμπληρώνω) να δούμε τα παιδιά μας να ανταποκρίνονται δημιουργικά στα μαθήματα ζωής που θα τους προκύπτουν!