«Ο χρόνος σκάβει το πρόσωπό μας, χαράσσοντας σημάδια για τα δάκρυα που δεν αφήσαμε ποτέ να κυλήσουν» Natalie Clifford Barney
"Κλάμα", φωτογραφία του tokofrans, flickr
Θυμάμαι τον εαυτό μου σαν παιδί να κλαίω συχνά. Να κλαίω που έχασα την κούκλα μου, να κλαίω που δεν μ΄ έπαιξε η φίλη μου, που μου έπεσε κάτω το κουλούρι μου, που τα θαλάσσωσα στο τεστ της αριθμητικής, που μου ξηλώθηκε η φούστα, που, που….. Θυμάμαι επίσης τους γονείς και γενικά τους «μεγάλους», να μου λένε ενοχλημένοι όλη την ώρα «γιατί κλαις πάλι» και «δεν υπάρχει λόγος να κλαις» κι εγώ να νιώθω ακόμη χειρότερα, προσπαθώντας να καταπιώ τα δάκρυά μου.
Φανταστείτε την έκπληξή μου όταν, στην πρώτη δημοτικού, η δασκάλα μου- η κυρία Μαρίκα, καλή της ώρα – βλέποντάς με να κλαψουρίζω στα μουλωχτά για κάποιο λόγο στο διάλειμμα, με πλησίασε και απλά μου είπε: «Κλάψε κορίτσι μου να ξαλαφρώσεις!». Από το ξάφνιασμα ξέχασα για δευτερόλεπτα τον καημό μου. Μετά από λίγο τον ξαναθυμήθηκα και έμπηξα κάτι λυτρωτικά κλάματα, χωρίς ενοχές αφού είχα και την άδεια της κυρίας μου, που ακόμα σήμερα ανακαλώ το αίσθημα της απελευθέρωσης και της ανακούφισης που βίωσα αμέσως μετά.
Τα θυμήθηκα όλα αυτά ξαναδιαβάζοντας ένα εξαιρετικό βιβλίο, το Connection parenting της Pam Leo, που αφιερώνει αρκετές σελίδες στη θεραπευτική δύναμη του κλάματος και των δακρύων. Η βραβευμένη συγγραφέας υπενθυμίζει σε όλους εμάς τους γονείς ότι δεν έχουμε τη δύναμη να προστατεύσουμε τα παιδιά μας από τα συναισθηματικά τραύματα. Μπορούμε όμως να βοηθήσουμε τα παιδιά να τα θεραπεύσουν, παρέχοντάς τους ένα ασφαλές περιβάλλον για να εκφράσουν ανεμπόδιστα τα πληγωμένα τους συναισθήματα. Αυτό που έχει ανάγκη το πληγωμένο παιδί δεν είναι η συμβουλή («την άλλη φορά να προσέχεις») ή η υποβάθμιση («δεν ήρθε και η συντέλεια του κόσμου για να κάνεις έτσι»), αλλά η τρυφερή παρουσία του ενήλικα που είναι πρόθυμος να το ακούσει αληθινά, χωρίς καμμία κριτική, ενθαρρύνοντάς το να απελευθερώσει τον πόνο, το θυμό, την απογοήτευση.
Φωτογραφία τοy Jeremy Tatelman, flickr
Το κλάμα είναι ίσως ο πιο λυτρωτικός μηχανισμός απελευθέρωσης του πόνου. Τα δάκρυα ξεπλένουν τους καημούς της καρδιάς, επιτρέποντας σε σώμα και νου να αποβάλλουν τις ορμόνες του άγχους και να ανακτήσουν τη χαμένη ισορροπία τους. Αν σταματήσουμε τη ροή του κλάματος – πιστεύοντας λανθασμένα ότι βοηθάμε το παιδί να νιώσει καλύτερα – επεμβαίνουμε στην αυθόρμητη θεραπευτική διαδικασία, αφήνοντας μετέωρο μέσα του το επώδυνο συναίσθημα. Το μπλοκάρισμα αυτό παραμένει «έλκοντας» σταδιακά, με το πέρασμα του χρόνου, και άλλα ανέκφραστα συναισθήματα, δημιουργώντας μια εστία συσσωρευμένου πόνου, που μπορεί να ενεργοποιηθεί και με μια φαινομενικά ασήμαντη αφορμή.
Γι΄ αυτό, την επόμενη φορά που το παιδί μας θα βάλει τα κλάματα, ας του προσφέρουμε μια αγκαλιά για να το «ευχαριστηθεί»! Και ας του εξηγήσουμε μετά ότι «τα δάκρυα είναι για την καρδιά ό,τι το σαπούνι για το σώμα». Ο δεσμός της αγάπης μεγαλώνει όταν τα δάκρυα μπορούν να κυλήσουν μέσα στην αποδοχή.
Πηγές:1. Pam Leo, Connection Parenting (Wyatt- MacKenzie publishing, 2005), 2. How crying can make you healthier, http://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/features/how-crying-can-make-you-healthier-1009169.html, 3. http://en.wikipedia.org/wiki/Natalie_Clifford_Barney
Newagemama.com 
πολύ ωραίο!!
και εγώ σαν παιδί αλλα και ακόμα τώρα διστάζω να κλάψω μπροστά σε άλλους και συγκρατούμαι ή πάω σε ενα μέρος μόνος μου να ξεθυμάνω
ενιωθα και νιώθω σαν να εκτίθεμαι
πολύ κακό αυτό γιατί κρατάς μέσα σου στεναχώριες,θυμούς , απογοητεύσεις και κάποια στιγμή σκας απο όλα αυτά!!
όπως λές το κλάμα δεν ειναι αδυναμία …κάνει καλό 🙂
Κι εγώ, μη νομίζεις, κατά βάθος παραμένω ένα κλαψιάρικο παιδί. Μόνο που τώρα επιτρέπω στον εαυτό μου να κλαίει, στη γωνίτσα μου φυσικά ή σε καμιά αγαπημένη αγκαλιά!
Η γιαγιά μου βλέποντας ελληνικές ταινίες μελό έλεγε μετά: αχ, έκλαψα, έκλαψα, το φχαριστήθηκα! Είχε φαίνεται τη σοφία των αγράμματων ανθρώπων που μας λείπει σήμερα.
Όμως για το κλάμα υπάρχει ένα πρόβλημα: τι κάνουμε όταν ένα παιδί -όπως για παράδειγμα η κόρη μου- κλαίει κάποιες φορές χωρίς σοβαρή αιτία;
Δεν είμαι φυσικά ειδική, αλλά βλέποντας και τα δικά μου παιδιά διαπιστώνω πως έτσι κάνουν όλα τα παιδιά! Κλαίνε «δι΄ασήμαντον αφορμή»! Ασήμαντη στα μάτια των «μεγάλων», το παιδί νιώθει διαφορετικά. Δοκίμασε να αγκαλιάσεις την κόρη σου και να της προσφέρεις μια τρυφερή αγκαλιά για να κλάψει, χωρίς να κάνεις υποδείξεις, κριτική κλπ, για να δεις πως θα νιώσετε κι οι δυο μετά. Το έχω κάνει και το προτείνω!
«τα δάκρυα είναι για την καρδιά ό,τι το σαπούνι για το σώμα» Καταπληκτική ατάκα! Πόσο αυτοματοποιημένη είναι τελικά η αντίδρασή μας σαν γονείς απέναντι στα παιδιά που συνήθως λέμε:«μα γιατί κλαίς πάλι?»και δείχνουμε και ενοχλημένοι! Εγώ προσωπικά το προσπαθώ να δείξω κατανόηση και αποδοχή, αλλά δεν τα καταφέρνω πολύ καλά ιδίως όταν είμαι κουρασμένη!
Κι εγώ – παρ΄ότι υπήρξα, και φυσικά παραμένω, ένα κλαψιάρικο παιδί – τα βρίσκω σκούρα όταν είμαι κουρασμένη. Το να είσαι γονιός είναι η πιο δύσκολη «δουλειά»!
Ήρθα εδω κοντά σου για να σε γνωρίσω και να σε ευχαριστήσω για το γλυκό σου σχόλιο.
Ωραία τα γράφεις περί του κλάματος, το παιδί όταν κλαίει έχει κάποιο λόγο η ακόμη για να τραβήξει προσοχή. Όλες οι ηλικίες έχουν τα προβληματάκια τους και προκαλούν άγχος κι ας μην υπάρχουν σοβαρά αίτια, άλλα παιδιά είναι πιο ευαίσθητα από άλλα. Επίσης τα αγοράκια δεν πρέπει να τα σταματάμε από το κλάμα, λέγοντας ότι τα αγόρια δεν πρέπει να κλαίνε.
Χάρηκα που σε γνώρισα, νασαι καλά!! Σου εύχομαι καλό χειμώνα με ζεστές αγκαλιές.
Καλώς ήρθες! Πολύ σημαντικό αυτό που επισημαίνεις για τα αγόρια, που δέχονται μεγαλύτερη καταπίεση στον «τομέα των δακρύων» από τα κορίτσια. Ενα κορίτσι επιτρέπεται να κλαψουρίσει και λίγο, ένα αγόρι όμως…
Χαίρομαι που επισκέφθηκες το ψηφιακό μου σπίτι, ελπίζω να τα λέμε!
Great mama, σε ευχαριστω που μοιραστηκες τετοιες σκεψεις μαζι μας… κλαψιαρικο παιδι! Αχ ποσο χαιρομαι που δεν ειμαι η μονη που βλεπω το κλαμα σαν λυτρωση καμμια φορα.. Σαν λυτρωση απο οτι παιδευει την ψυχη … ή το νου.
«Τα δάκρυα είναι για την καρδιά ό,τι το σαπούνι για το σώμα» κραταω ζηλοτυπα αυτη την ατακα ..
Αγαπημένη Λιακάδα, είσαι και εσύ λοιπόν ένα κλαψιάρικο παιδί, σαν και μένα… Εννοείται πως και σήμερα – που υποτίθεται πως μεγάλωσα – κλαίω πανεύκολα, συναγωνίζομαι τα παιδιά μου στην ευκολία των δακρύων!
Κι εγώ χαίρομαι που μοιράστηκες όλα αυτά μαζί μας. Η αλήθεια είναι ότι δεν το είχα δει από τη σκοπιά αυτή ποτέ. Ευχαριστώ, γιατί έμαθα κάτι χρήσιμο το οποίο θα εφαρμόσω στα μικρά παιδιά μου.
Χαίρομαι που σου ΄’έβαλα ιδέες»! Κι εγώ προσπαθώ να το εφαρμόσω και βλέπω πως λειτουργεί, αρκεί εγώ να αισθάνομαι πράγματι καλά μ΄ αυτό, να μην έχω ας πούμε θυμώσει με το παιδί και παριστάνω την άνετη. Τα παιδιά μάς «διαβάζουν’ κάθε στιγμή…
Κι εγώ ήμουν κλαψιάρικο παιδί κι ακόμα πιο κλαψιάρικο ενήλικο παιδί. Μετά από ένα καλό κλάμα καθαρίζω και συνεχίζω τη ζωή μου. Πολύ μου άρεσε που μου το θύμισες.
Mόλις μου θύμησες πόσο κλαψιάρα ήμουν στην ανηλικη ζωή μου αλλά και πόσο το απολαμβανω στην ενήλικη!!!
Κι εγώ το ίδιο! Ενα κλάμα την ημέρα, τον γιατρό τον κάνει πέρα!
Απλα τέλειο!! Το εβαλα εδώ http://www.facebook.com/pages/Positive-Parenting/296507044193 ελπιζω να μη σε πειραζει…..
Εξαιρετικό βιβλιο επισης ειναι και το «στην καρδιά των συναισθημάτων του παιδιου» της Ιζαμπελ Φιλιοζά…
Την καλημερα μου και από εδώ μάνα new age!
Tι να με πειράζει αγαπημένη μου? Λατρεύω τη διασπορά των αναρτήσεων!
Τελειο αρθρο! Το τελευταιο σχολιο μου στην αναρτηση μου για να μην αφηνουμε τα βρεφη να κλαινε για να κοιμηθουν μονα τους, λεει πανω κατω αυτα, αν και ο τιτλος φαινεται να λεει ακριβως τα αντιθετα 😉
ΘΑ το ψαξω το βιβλιο. Αυτο που λεει η Αριαδνη ειναι οντως υπεροχο. Εχω γραψει γι αυτο εδω: Το συνιστω ανεπιφυλακτα!
Ευχαριστώ για τον «εμπλουτισμό»! Τελικά το κλάμα μάς φέρνει πιο κοντά και ως προς τη θεματολογία των ιστολογίων μας…
Αναδημοσιεύτηκε στο Χαμομηλάκι
Σας ευχαριστούμε
Aχ τι ωραία που απενοχοποιείται το κλάμα! Τι ωραία που επιτέλους αναγνωρίζεται αυτή η λυτρωτική του διάσταση! Και μια και έχω γιο σου λέω πως ποτέ δεν θα του πω «οι άντρες δεν κλαίνε!» …. απαπαπα…. Μπράβο newage μανούλα!
το ιδιο ισχύει και για τα μωρά? γιατί εγώ όταν το παίρνω αγκαλιά μετά από λίγο σταματάει…του λέω ‘ναι αγάπη μου’ και ‘είμαι εδώ, είμαι δίπλα σου’ και άλλα τέτοια…μήπως δεν πρέπει να λέω τίποτα για να δω εάν θα συνεχίσει να κλαίει??? και να το αφήνω να κλαίει?
Κάνεις το σωστό! Στο κείμενο δεν λέω ότι θα αφήνουμε ένα παιδί να κλαίει και να υποφέρει. Απλά το υποστηρίζουμε συναισθηματικά ενώ κλαίει, τού επιτρέπουμε να βγάλει με το κλάμα το συναίσθημά του. Σίγουρα το παίρνουμε αγκαλιά και το παρηγορούμε αλλά για να εκφραστεί όχι για να καταπιεί τα δάκρυά του σαν να μη συμβαίνει τίποτα.
Ευχαριστώ για το σχόλιο, πιστεύω πως έλυσε απορίες!
Παράθεμα: Απολογισμός | Newagemama.com
Παράθεμα: Άφησε τα δάκρυα να κυλήσουν | Newagemama.com