Πώς να λες «όχι» χωρίς ενοχές

«Τα προσωπικά μας όρια προστατεύουν τον εσώτερο πυρήνα της ταυτότητάς μας, επιτρέποντάς μας να έχουμε το δικαίωμα της επιλογής»    Gerald Manley  Hopkins  (Αγγλος ποιητής του 19ου αιώνα)

"Ναυτίλος" από την αγαπημένη μας new age ζωγράφο Joshephine Wall

Σου είναι δύσκολο να πεις «όχι»; Ανησυχείς μήπως δυσαρεστήσεις  τους άλλους; Εχεις πρόβλημα να εκφράσεις τα πραγματικά σου συναισθήματα; Αν ναι, τα προσωπικά σου όρια είναι μάλλον «χαλαρά» και χρειάζονται ….γυμναστική για να «δυναμώσουν» ώστε να νιώσεις  ασφαλής να εκφραστείς και να συνυπάρχεις αρμονικά με τους άλλους.

Σε κάποιες σχέσεις τα προσωπικά όρια καταπατώνται εύκολα, ενώ σε άλλες παραμένουν σθεναρά και αποτελεσματικά. Σε γενικές γραμμές, όσο πιο κοντινή και οικεία είναι η σχέση (ερωτική, με τα παιδιά ή τους γονείς) τόσο πιο ευάλωτα είναι τα προσωπικά όρια. Κι εδώ αρχίζουν τα προβλήματα, ειδικά αν οι παραχωρήσεις γίνονται συστηματικά και επανειλημμένα από τη μία πλευρά.

 Τα σημάδια

Να μερικά σημάδια που δείχνουν χαλαρά προσωπικά όρια:

  1. Δυσκολεύεσαι να ζητήσεις αυτό που θέλεις ή χρειάζεσαι
  2. Νιώθεις συχνά θύμα των περιστάσεων
  3. Παίρνεις τα πράγματα πολύ προσωπικά (και πολύ σοβαρά)
  4. Δεν υπερασπίζεσαι τον εαυτό σου  όταν κάποιος εκφράζει την αντίρρησή του για μια σου ενέργεια ή άποψη
  5. Νιώθεις υποχρεωμένη να ανταποδώσεις άμεσα μια εξυπηρέτηση
  6. Επιτρέπεις στους άλλους να αποφασίζουν για λογαριασμό σου
  7. Αφήνεις την κακή διάθεση και τα προβλήματα των άλλων να χαλάσουν τη μέρα σου
  8. Σε πνίγουν οι ενοχές όταν νιώσεις ότι οι άλλοι είναι δυσαρεστημένοι μαζί σου, για οποιοδήποτε λόγο.

Η ερώτηση –κλειδί

Εργο της Kassi Kennedy αυτό το υπέροχο δέντρο, σύμβολο σταθερότητας και δύναμης.

Πολύ συχνά η συμπεριφορά των ανθρώπων  είναι αυτοματοποιημένη και, πριν καλά καλά το καταλάβεις, ο έλεγχος έχει χαθεί! Μπορείς να παρατηρήσεις τις ίδιες σου τις αντιδράσεις σε διάφορες καταστάσεις της καθημερινότητας και να αναρωτηθείς κατά περίπτωση: «Νιώθω ελεύθερη να εκφράσω τις πραγματικές μου απόψεις;  Εχω την άνεση να ζητήσω αυτό που θέλω;». Οσο πιο συχνά πιάνεις τον εαυτό σου να απαντάει «όχι», τόσο πιο μεγάλη είναι η ανάγκη να δυναμώσεις τα προσωπικά σου όρια.

Η «γυμναστική» των ορίων φέρνει εξαιρετικά αποτελέσματα όταν γίνεται με …γενναιοδωρία, αμεσότητα και συναισθηματική ουδετερότητα, χωρίς δικαιολογίες, απολογίες και φλύαρες εξηγήσεις προς τους άλλους (όποιοι κι αν είναι αυτοί). Στην αρχή θα νιώσεις άβολα. Οταν όμως εξασκηθείς λιγάκι, θα διαπιστώσεις ότι βγαίνεις πολλαπλά κερδισμένη: Όχι μόνο θα αρχίσεις να νιώθεις ….ο εαυτός σου, αλλά θα δημιουργείς και πιο ισορροπημένες σχέσεις!

 Ετοιμες απαντήσεις για το ξεκίνημα

Εφοδιάσου με μια «εργαλειοθήκη» έτοιμων απαντήσεων που θα σε βοηθήσουν στο ξεκίνημα της «γυμναστικής» των ορίων. Οσο καλύτερα προετοιμασμένη είσαι τόσο πιο δυνατή θα νιώσεις, παρά το αρχικό μούδιασμα: Για παράδειγμα:

1. Για να θέσεις τα όριά σου απέναντι σε κάποιον θυμωμένο, που φωνάζει και χειρονομεί: «Δεν σου/σας επιτρέπω να μου φωνάζετε. Αν συνεχίσεις θα αναγκαστώ να φύγω από το χώρο».

2. Απέναντι σε κάποιον επικριτικό ή κακόβουλο: «Ο τρόπος που σχολιάζεις/βλέπεις τα πράγματα δεν με βρίσκει σύμφωνη. Θα  ήταν καλύτερο να σταματήσεις εδώ».

3. Για να κερδίσεις χρόνο όταν δέχεσαι πίεση: «Θα πρέπει να το σκεφτώ. Πάγια τακτική μου είναι να μην παίρνω αποφάσεις αμέσως».

4. Για να αρνηθείς έξτρα υποχρεώσεις: «Παρόλο που το έργο σας είναι εξαιρετικά σημαντικό, είναι αδύνατο να συμμετέχω αυτή την εποχή γιατί ο χρόνος μου ήδη καλυμμένος».

5. Για να βγεις από μία υποχρέωση: «Εξέτασα εκ νέου το πρόγραμμά μου και δυστυχώς διαπίστωσα ότι δεν θα μπορούσα να δώσω την απαιτούμενη προσοχή σ΄ αυτό που μου ζητήσατε. Θα ήθελα να βοηθήσω να βρεθεί ο αντικαταστάτης μου μέχρι την άλλη εβδομάδα».

6. Για να αρνηθείς να (ξανα)δανείσεις χρήματα σ΄ ένα φίλο: «Δεν είμαι σε θέση να σου δώσω ξανά χρήματα. Είμαι πάντα δίπλα σου, σε οικονομικό επίπεδο όμως έχεις να πάρεις την ευθύνη των πράξεών σου».

Κάπως έτσι, ξεστομίζοντας τις «έτοιμες απαντήσεις», ακόμα κι αν δεν τις νιώθεις στην αρχή σαν αληθινές, θα πάρεις θάρρος και θα δεις σύντομα τη διαφορά! Το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται στην πρόθεσή σου να δυναμώσεις τα όριά σου και να πάρεις την κατάσταση στα χέρια σου. Εμπρός λοιπόν!

Πηγές: 1. Amber Rosenberg, From inspiration to realization, www.pacificlifecoach.com, 2. Louise Hay, Love yourself, heal your life workbook (Hay house 2004), 3. http://en.wikipedia.org/wiki/Gerard_Manley_Hopkins

About Νewagemama

Full spectrum mother and blogger - Newagemama.com
This entry was posted in Ζωή εδώ, Κοινή λογική and tagged , , , , , , , , , . Bookmark the permalink.

17 Responses to Πώς να λες «όχι» χωρίς ενοχές

  1. Ο/Η pandespani λέει:

    Ωραία τα παραδείγματα των έτοιμων απαντήσεων… ό,τι πρέπει για training!!

  2. Ο/Η greekadman λέει:

    Πολύ σωστά… τα όρια αποτελούν πρόληψη της ψυχοθεραπείας…

  3. Ο/Η newagemama λέει:

    Eίπαμε να κάνουμε «γυμναστική» όχι να αράξουμε στον καναπέ!

  4. Ο/Η Τάνια λέει:

    Μέσα στο μυαλό μου ειναι αυτό το ποστ, λες και με περιγράφει… ειναι καιρος νομιζω να αρχισω να εφαρμοζω αυτα που προτεινεις αλλα πόσο εύκολο θα είναι αυτό όταν μια ολόκληρη ζωή έχεις μάθει να λειτουργείς διαφορετικά? εκεί είναι το μεγάλο στοίχημα… ειναι μια πολυ καλη αρχη παντως αυτες οι απαντησεις!

    • Ο/Η newagemama λέει:

      Εδώ σε θέλω καλή μου, να κάνεις τη θεωρία πράξη! Γι΄ αυτό έχω βάλει τις «έτοιμες απαντήσεις» για να είναι πιο έυκολο να πάρει μπροστά η μηχανή και μετά…, ποιος σε πιάνει!

  5. Τη δυσκολία μου την έχω, είμαι συχνά θύμα. Αλλά αυτές οι έτοιμες απαντήσεις μου θυμίζουν λίγο τις ασκήσεις θάρρους στους «Δέκα μικρούς Μήτσους» «Αει χάσου, μυρμηγκάκι».¨:-Ρ

    Μάλλον χρειάζεται απλά να το πάρω απόφαση και να πάψω να είμαι βιομηχανία τύψεων.

  6. Ο/Η newagemama λέει:

    Και οι ασκήσεις θάρρους χρήσιμες είναι! Το να περάσει κανείς από τη μια όχθη στην άλλη συνήθως είναι διαδικασία όχι γεγονός, οπότε χρειάζεται «χτήσιμο» η νέα συμπεριφορά.

  7. Ο/Η ειρηνη λέει:

    τι γίνεται όμως εάν είσαι αυτός που ακούει ότι ο τρόπος σου δεν είναι ο καλύτερος ή να σταματήσεις να φωνάζεις….. αλλά αυτός είναι ο τρόπος σου να δείξεις ότι ο άλλος έχει ξεπεράσει τα οριά σου προ πολλού????? δε νιώθεις λίγο και ‘κερατάς’ και δαρμένος?? τύπου δε φτάνει που ξεπέρασες τα όρια μου και με έφτασες στο αμήν, μου τη λες και για τον τρόπο μου??

  8. Ο/Η newagemama λέει:

    Ax, βρε φιλενάδα έχεις θυμό γιατί τα όρια σου έχουν τσαλαπατηθεί πολλές φορές! Είπαμε η «γυμναστική» των ορίων φέρνει εξαιρετικά αποτελέσματα όταν γίνεται με …γενναιοδωρία, αμεσότητα και συναισθηματική ουδετερότητα. Εδω λείπει η συναισθηματική ουδετερότητα αλλά δεν πειράζει! Σιγα σιγά θα στρώσεις όσο εξασκείσαι. Πες και καμμία κουβέντα παραπάνω, άνθρωπος είσαι!

  9. Ο/Η ειρηνη λέει:

    Χαχαχαχα!! Αν λείπει λέει…..και αν έχουν τσαλαπατηθεί λέει…..προσπαθώ όμως και θα ξεκινήσω τώρα και την καθημερινή μου γυμναστική..!!

  10. Παράθεμα: Με θάρρος! | Newagemama.com

  11. Παράθεμα: Απολογισμός | Newagemama.com

  12. Ο/Η Φιλιτσα λέει:

    Ειμαι τόσο χαρουμενη που σε ανακάλυψα !!!

    Ενας συναδελφος μου συμπεριφθερθηκε πολύ ασχημα και προτιμησα να σιωπήσω , το μόνο που του απάντησα με μια συσταση να μιλάει πιο όμορφα και αδιαφορησα εντελώς , συνεχειασα την δουλεια μου και αυτος συνεχισε να μου φωναζει -ουρλιαζει μεσα μου ετρεμα αλλα ενιωσα μια ικανοποιήση που μιλησα και δεν εμεινα βουβή όπως πριν .

    Στην δουλεια μου μιλαω μονο με αυτους που εχω καλή σχεση και στους αλλους που δεν αντεχοντε ειμαι τοιχος μονο για την δουλεια συνεργαζομαι .

    Αντιδραστε με σεβασμό βάλτε όρια .Τελος τα Θυματα

  13. Ο/Η Ανακαλυπτω λέει:

    Διαβάζοντας αυτό το άρθρο με βοήθησε μέσα από τα «σημάδια» να γράψω μια προσωπική μου εμπειρία.
    Όταν δεν ξέρεις τον άλλο πολύ καλά, ο χρόνος είναι περιορισμένο και μετά δεν έχεις την κατάλληλη ευκαιρία να εξηγήσει κάποια πράγματα, ναι, δεν μπορείς να δώσεις ξεκάθαρες απαντήσεις.
    Όταν σε έχει βοηθήσει κάποιος να ανακαλύψεις ένα κομμάτι του εαυτού σου, λογικό είναι να τον ευγνώμονεις και να μην θέλεις να τον στεναχωρείς .Παρόλο που μπορεί να είναι πολύ κοντά και να μαθαίνει πολλά, δεν σημαίνει ότι τα ξέρει όλα.
    Καθώς ανακαλύπτεις τον εαυτό σου καταλαβαίνεις, τι είναι αυτό που θέλεις και τι σου έλειπε και βρίσκεις τη δύναμη να το εξηγήσεις . Αρκετά δύσκολα, ο άνθρωπος που είναι δίπλα σου, τα μισά χρόνια της ζωής σου, σέβεται τις αλλαγές σου και τι είναι αυτό που θες γιατί καταλαβαίνει πόσο σημαντικό είναι για εσένα και δέχεται να αλλάξει αν χρειαστεί. Οι άνθρωποι που δεν δείχνουν εύκολα τα συναισθήματα τους δεν σημαίνει ότι δεν έχουν. Έτσι οι επιλογές δεν είναι εξαιτίας του φόβος προς τη θεία δίκη αλλά απο σεβασμός και αγάπη.
    Από την άλλη, ναι, με πνίγουν οι ενοχές όταν οι άλλοι είναι δυσαρεστημενοι μαζί μου και μου έχουν προσφέρει τόσο σημαντικά πράγματα. Λέγοντας τους κάτι θετικό όμως ήταν πάντα σαν να μην ξεκαθαρίζω την απόφαση μου , παρόλο που την έλεγα.Δεν μπορώ όμως να τους αφήσω να αποφασίζουν για λογαριασμό μου, νιώθοντας ότι βασικές έννοιες κατά πατιούνται όπως ΣΕΒΑΣΜΌΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΊΑ, ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ. Νοιώθω αδικημένη. Οι άλλοι αισθάνονται αδικημένοι όταν δεν σέβονται τα δικά τους δικαιώματα, θέλουν να ξεκαθαρίζουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο , τι θέλουν ,και καλά κάνουν. Δικαιολογίες πάντα θα βρίσκουν και οι δύο πλευρές. Κάποιοι έχουν επιλέξει να μην εμπιστεύονται κανέναν.Αλλοι έχουν επιλέξει να εμπιστεύονται . Αυτό τελικά ίσως είναι αποτέλεσμα των επιλογών και των αποφάσεων που παίρνει ο καθένας στη ζωή του με βάση τις πράξεις του. Έχοντας περάσει, μια από τις πιο δύσκολη περίοδο προκειμένου να βρω τις ισορροπίες που χρειάζομαι με την οικογένεια μου, έφτασα το τελευταίο διάστημα να έχω εξαντληθεί ψυχολογικά προσπαθώντας να βρω τρόπο να ξεκαθαρίσω τη θέση μου, να πάρω πίσω την προσωπική μου ελευθερία και να νιώσω ότι κκάποιος δεν καθοδηγεί τη σκέψη μου.
    Έχει επηρεαστεί πολύ αρνητικά όλη η ζωή μου αυτό το διάστημα και λοιπόν ΌΧΙ δεν θέλω να συνεχίσω έτσι.
    Όπως έμαθα να κάνω, θα κρατήσω μόνο τα καλά. Εξάλλου ήταν πολλά και σημαντικά.

Θέλεις να σχολιάσεις;