Με μεγάλη μου έκπληξη διαπίστωνα εδώ και καιρό πως  μια από τις δημοφιλέστερες αναρτήσεις του ιστολογίου  είναι η «Δέκα αλήθειες  που πονάνε για τις  ανθρώπινες σχέσεις», που είχα γράψει για να ξορκίσω μια δύσκολη περίοδο μοναξιάς και ματαίωσης. ‘Oταν η φίλη του μπλογκ Signora Alba μου έστειλε το κείμενο που είχε εμπνευστεί από την  ανάρτησή μου αυτή, της ζήτησα να το μεταφράσει από τα αγγλικά για να το μοιραστούμε εδώ, μιας που ό,τι τελικά αγγίζει το θέμα των σχέσεων, ανεξάρτητα αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε, πατάει κουμπιά σε όλους μας…  ‘Ολοι μας έχουμε θρηνήσει απώλειες, όλοι διψάμε για αποδοχή και υποστήριξη, όλοι λαχταράμε την αγάπη κι όλοι νιώθουμε ευάλωτοι όταν τη ζητάμε:

Art: Jessica Stride

Έχω ένα αγαπημένο μπλογκ, το newagemama.com. Είναι γι΄αυτούς που κρατούν ανοιχτούς τους λογαριασμούς τους με τη ζωή. Έχει πολλά άρθρα για την αυτοεξάρτηση, την οικογένεια, τις γυναίκες και την ανθρώπινη δύναμη – λίγα από τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται η μαμά. Η Newagemama λοιπόν έγραψε ένα άρθρο με τίτλο «Δέκα αλήθειες που πονάνε για τις ανθρώπινες σχέσεις». Το διάβασα, το ξαναδιάβασα και είπα λοιπόν κι εγώ να γράψω τις δικές μου σκέψεις για τις ανθρώπινες σχέσεις.

Στην Ελλάδα είναι δύσκολο να ζεις πια. Δεν είναι τόσο οι οικονομικές δυσκολίες και η γενικότερη οικονομικότερη κρίση, αλλά οι άνθρωποι που έχουν χάσει τον προσανατολισμό τους και έχουν μεταμορφωθεί. Αυτή η κρίση έχει βγάλει τον καλύτερο ή τον χειρότερο εαυτό των ανθρώπων (ανάλογα με το ποιον λύκο τάιζαν τα τελευταία χρόνια (από την ιστορία των δύο λύκων των Ινδιάνων Τσερόκι). Κι όπως λέει και η Newagemama, «οι άνθρωποι αναζητούν μια όμορφη φιλική ή ρομαντική σχέση χωρίς όμως να παραχωρήσουν χιλιοστό από το ζωτικό τους χώρο» ή τη βολή τους (προσθέτω εγώ).

Για μένα η αλήθεια είναι μόνο μία. Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι δύσκολες. Σε μια σχέση και οι δύο είναι υπεύθυνοι για τη σχέση που έχουν καλλιεργήσει. Κι όταν λέω υπεύθυνοι, εννοώ να αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους, να αναγνωρίζουν το ρόλο που έχουν σε αυτή τη σχέση και να επωμίζονται την ευθύνη των πράξεών τους όταν στενοχωρήσουν τον άλλον – πράγμα που σπάνια συμβαίνει. Είναι τόσο ανώριμο να ρίχνουμε το φταίξιμο μόνο στον άλλον χωρίς να λαμβάνουμε καν υπόψη το ρόλο που παίξαμε εμείς σε μια άσχημη κατάσταση. Ναι, η καμήλα δεν βλέπει την καμπούρα της.

Οι περισσότερες σχέσεις στην καθημερινότητά μας είναι επιφανειακές, ανώριμες ή κρύβουν κάποιον απώτερο σκοπό. Για δείτε γάμους γύρω σας και θα καταλάβετε τι εννοώ. Για δείτε σχέσεις γονιών με παιδιά… για δείτε…

Art: Mazher Nizar

Οι περισσότερες σχέσεις έχουν μια δόση υποκρισίας (αχ, πόσο τη σιχαίνομαι!). Αφεντικά με υπαλλήλους, συνάδελφοι, ή ακόμα χειρότερα «φίλοι» ή και εραστές. Η υποκρισία μέχρι ένα βαθμό είναι κατανοητή (είναι και λίγο θέμα επιβίωσης ή και βιοπορισμού), αλλά όταν το πράγμα ξεφεύγει, τότε μάλλον πρέπει να αναθεωρήσουμε τη σχέση μας.

Λίγες σχέσεις υπάρχουν για τον καθένα μας που μας είναι πολύτιμες και αξίζουν τον χρόνο και την προσπάθειά μας. Αν είμαστε τυχεροί κι έχουμε βρει μια τέτοια σχέση, ας την κρατήσουμε, ας την «ταΐσουμε» και ας την απολαύσουμε! Ο Ραλφ Γουόλντο Έμερσον είπε: «Φίλος είναι αυτός που μπορώ να σκέφτομαι φωναχτά μπροστά του». Τι δίκιο που έχει! Σε μια αληθινή φιλία, ή όποια άλλη σχέση, θα πρέπει να ‘μαστε ελεύθεροι να εκφραστούμε χωρίς να νιώθουμε λογοκριμένοι ή καταπιεσμένοι. Αν δεν νιώθεις ελεύθερος, τότε μάλλον ήρθε η ώρα να πεις αντίο και να προχωρήσεις!

Οι πράξεις είναι αυτές που μετράνε και όχι τα λόγια (συμφωνώ απόλυτα με την Newagemama). Αν λες πως αγαπάς και σέβεσαι κάποιον και την επόμενη στιγμή κατακρίνεις τις επιλογές του ή τις πράξεις του, πώς γίνεται να σέβεσαι την προσωπικότητά του; Αν τον αγαπάς, γιατί τον πληγώνεις τόσο με τις βαριές σου κουβέντες; Διάβασα κάποτε ένα τσιτάτο: «Τέσσερα πράγματα δεν γυρίζουν πίσω: τα βέλη που έριξες, οι ευκαιρίες που έχασες, οι μέρες που έζησες, τα λόγια που είπες». Ας είμαστε προσεκτικοί με την επιλογή των λέξεων,  ιδιαίτερα στα παιδιά που τώρα μαθαίνουν να σέβονται τον εαυτό τους.

Η γνήσια αγάπη ανθίζει όταν εξαλείφονται παντός είδους «χειρισμοί» (η δέκατη αλήθεια της Newagemama). Ας αποδεχτούμε τον άλλον δίπλα μας όπως είναι και όχι όπως θα θέλαμε να είναι ή όπως θα μπορούσε να είναι. Ας βγάλουμε λοιπόν τις μάσκες μας και ας αποκαλύψουμε τον πραγματικό μας εαυτό.

Πρόσφατα είχα μια εμπειρία με τον καλύτερό μου φίλο. Συνειδητοποίησα ότι δεν είμαι πλέον στη λίστα των προτεραιοτήτων του… στενοχωρήθηκα, θύμωσα… αλλά κατάλαβα πως ο άλλος απλά σου δίνει ό,τι έχει να σου δώσει. Οι δρόμοι μας χώρισαν, πήραμε εντελώς καινούργιες κατευθύνσεις ο καθένας και βαυκαλιζόμασταν με το σύνδρομο της Καζαμπλάνκας «Πάντα θα έχουμε το Παρίσι». Ε… κάποια στιγμή όταν το Παρίσι ξεθωριάσει από τη μνήμη… και το παρόν σου θυμίζει πως το Παρίσι έχει φύγει ανεπιστρεπτί… τότε… πράττεις ανάλογα.

Η Newagemama έχει δίκιο όταν λέει: «Οι άνθρωποι σου φέρονται με τον τρόπο που τους επιτρέπεις. Εσύ βάζεις τον πήχυ ψηλά ή χαμηλά, εσύ θέτεις τα όρια. Σίγουρα δεν μπορείς να ελέγξεις τη συμπεριφορά τους, είσαι σε θέση όμως να ελέγχεις το τι θα δεχτείς και τι όχι». Από τέτοιες εμπειρίες προσωπικές… ουκ ολίγες. Παλιά έδινα απλόχερα… έδινα τα πάντα από μέσα μου μέχρι που ένιωσα τόσο ξεζουμισμένη, κουρασμένη και χειραγωγημένη. Είχα λίγους φίλους που έδιναν κάτι και σε μένα. Τις περισσότερες φορές εγώ έδινα τα πάντα σε όλους. Δεν έβαζα όρια, δεν έλεγα όχι, προσπαθούσα να είμαι δίπλα τους όταν με χρειάζονταν και να τους φροντίζω. Ακόμα το κάνω, αλλά πλέον επιλέγω σε ποιον θα δώσω τι. Κι όταν τις θυμάμαι, μπορώ μόνο να θυμηθώ και να παρατηρήσω τον εαυτό μου εκείνες τις δύσκολες στιγμές. Δεν μπορώ να αλλάξω το παρελθόν αλλά σίγουρα μπορώ να μάθω από αυτό.

Art: Melissa Egan

Διάβασα σ’ ένα βιβλίο του Μπουκάι «Παρατήρησε τον εαυτό σου… στις καλύτερες και τις χειρότερες στιγμές σου». Αυτό κάνω. Μπορώ να σκαλίσω το παρελθόν και να θυμηθώ παρατηρώντας τι έκανα, τι είπα, πώς αντέδρασα, αναγνώρισα τα μοτίβα συμπεριφοράς μου, έβαλα όλες αυτές τις παρατηρήσεις σ’ ένα σακί και τις χρησιμοποιώ πλέον σαν εργαλεία για να πορεύομαι. Κι όπως πάλι λέει η Newagemama «κάποιες σχέσεις είναι ευλογία, ενώ άλλες είναι μαθήματα ζωής». Ναι, οι άλλοι είναι ένας καθρέφτης δικός σου, μέσα από τον οποίο βλέπεις τι τους «βγάζεις». Έτσι μπορείς να κατακτήσεις μεγαλύτερη αυτογνωσία και γνώση του περιβάλλοντος στο οποίο κινείσαι. Αποδοχή του εαυτού σου. Κι όπως λέει και ο Μπουκάι: «Δεν μπορείς ν’ αγαπήσεις τον εαυτό σου αν δεν τον γνωρίσεις και δεν μπορείς να τον γνωρίσεις αν δεν τον αγαπήσεις».

Και κλείνοντας, λέω ότι λίγοι είναι αυτοί που θέλουν και μπορούν να κοιτάξουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη και να περάσουν με επιτυχία τα εμπόδια που έχουν μέσα τους. Και ναι, αυτή η διαδικασία ενέχει δυσκολίες, δάκρυα, πολλή σκέψη και θλίψη, αλλά αξίζει! Κι έτσι μόνο θα εξελίσσονται οι σχέσεις. Όταν εξελίσσονται οι άνθρωποι. Κάποιους θα αφήσουμε πίσω μας, κάποιους καινούργιους θα βρούμε, θα δούμε με άλλο πρίσμα τις ήδη υπάρχουσες σχέσεις που έχουμε και θα βρούμε νέους τρόπους απόλαυσης της ζωής!

Και, μόλις τελείωσα αυτό το άρθρο, με πήρε η μαμά τηλέφωνο να μου πει πως η γιαγιά μου έσβησε. Θυμήθηκα τη σχέση μου μαζί της, αυτά που κάναμε, το γιουβέτσι στο φούρνο που μας έφτιαχνε… τέσσερις ώρες οδηγούσα να πάω στην κηδεία και όλη την ώρα σκεφτόμουν πώς μεγάλωσε τον μπαμπά μου, τι τον δίδαξε. Θυμήθηκα την ποδιά της… μονίμως βρεγμένη από τη φασίνα. Θυμήθηκα πόσο υπέφερε στη ζωή της, Κατοχή, δύσκολος γάμος, και πως ποτέ δεν την άκουσα να βαρυγκομάει. Θαύμασα τη δύναμή της μα κατάλαβα ότι εγώ δεν θέλω να σιωπώ σε όσους θέλουν να με εκμεταλλευτούν. Η Χάριετ Μπίτσερ Στόου είπε: «Τα πιο πικρά δάκρυα τα ρίχνουμε για όσα δεν είπαμε και όσα δεν κάναμε». Μα όταν έκλαψα για τη γιαγιά δεν μετάνιωνα γι’ αυτά που δεν της είπα ή δεν έκανα. Απλά έκλαψα γιατί δεν θα την ξαναδώ να κάθεται στην αυλή και να μας περιμένει. Σ’ αγαπώ, γιαγιάκα μου.

Υ.Γ. Οι απόψεις και οι σκέψεις είναι καθαρά προσωπικές – Signora Alba

Μπορείτε να διαβάσετε εδώ το «Δέκα αλήθειες που πονάνε για τις ανθρώπινες σχέσεις»